De zelfvoorzieningsgraad van onze pluimveevleessector is sedert 2016 opgelopen tot boven de 200% en situeert zich intussen in de buurt van 250%. Dit maakt dat de braadkippensector sterk afhankelijk is van de export. Iedere belemmering van de export of andere crisis maakt dat er onmiddellijk grote marktproblemen ontstaan. Snel inspelen en/of vooruitziend anticiperen op aandienende problemen is de boodschap om de keten draaiende te houden en catastrofen te vermijden. Het kunnen sturen van de productie is een sterk wapen van de braadkippensector.
Mogelijk met braadkippen
Omwille van de korte omlooptijden bij braadkippen (duur ronde 6 weken) kan in een tijdspanne van 2 maand de productie duidelijk gestuurd worden. De langere cycli in de legkippensector laten dit niet toe. Ook bij de productie van broedeieren kan er minder rap geschakeld worden, al kan het voortijdig opruimen van tomen soelaas brengen. Een ingreep die financieel pijn doet, maar net dient om erger te voorkomen op langere termijn.
De individuele (vrije) braadkippenhouder daarentegen kan zelf beslissen of hij de volgende ronde vol gaat opzetten, aan een lagere bezetting of tijdelijk een leegstand gaat toepassen. Dat dit best in overleg met zijn voederleverancier of slachterij en broeierij gebeurd is vanzelfsprekend. Echter bij meerdere (vaak recent uitgebreide) bedrijven belemmert de mestverwerkingsplicht (NER-MVC) wel de mogelijkheid tot productiebeperking .
Pro-actief ingrijpen
Een sterker wapen om crisissen te beheersen is het snel collectief ingrijpen als sector. Reeds begin maart heeft de Landsbond Pluimvee een eerste waarschuwing uitgestuurd, via de wekelijkse nieuwsbrief, om na de denken over de volgende opzet. Op dat moment was er nog geen prijsdruk. Half maart, op de laatste fysieke bijeenkomst van de prijzencommissie te Deinze, was het duidelijk dat de coronacrisis ongekende maatregelen en gevolgen zou teweeg brengen.
Onze sectorverantwoordelijke, Dirk Ghyselen, nam zijn verantwoordelijkheid op en samen met Voorzitter Danny Coulier en beleidsmedewerker Martijn Chombaere werd de toestand en problematiek op de voet gevolgd. In snel tempo kwamen de problemen naar boven: sluitende grenzen, problemen met vangploegen, spitkramen op markten verboden, ... Slachthuizen die bleven zitten met kippen en dreigende overvolle invriesruimten.
De problematiek werd aangekaart in de nieuwsbrief van 23 maart en een 2de waarschuwing werd uitgestuurd dit VOOR er van een prijsval sprake was. Onmiddellijk na de moeilijke prijsvorming op 25 maart werd besloten om een sectoroproep te lanceren tot een collectieve mindere opzet van 25%. Indien de aanvoer (nog verhoogd door het minder uitladen) niet drastisch naar beneden gaat was het gevaar voor een doemscenario zeer reëel. Hierbij moet niet alleen gedacht worden aan dramatische verlieslatende prijzen, maar vooral aan het niet leegmaken (ophalen) van slachtrijpe braadkippen.
Deze oproep werd niet overal op gejuich onthaald, maar als eerste stak de Landsbond Pluimvee zijn nek uit, gevolgd (gekopieerd) in de weken nadien door andere organisaties en ook door de Nederlandse sector.
Resultaat?
Een prijsval begin april kon niet vermeden worden (-10 cent/kg) wegens het grote overaanbod. Maar met een Deinze middenprijs van 78 eurocent en ALLE kippen die een bestemming vonden was van een catastrofale situatie geen sprake.
In april en de eerste weken van mei kon zowel de prijs als de afvoer van de kippen gehandhaafd worden, wat op zich al een groot succes is. Degenen die hier niet van overtuigd zijn, moeten zich maar eens bij hun collega varkenshouders gaan bevragen!
Zoals aangegeven in de oproep einde maart, evenals in het standpunt van onze voorzitter in het Pluimvee nummer van april, duurt het minstens een 8-tal weken eer de mindere opzet de markt ontlast ... en er terug marge komt voor een prijsherstel. Dit is wat er zich einde mei voordoet, mede door het geleidelijk opheffen van de lockdown.
Besluit
Braadkippenhouders hebben een sterk wapen, namelijk door de korte productieduur, kunnen ze in tegenstelling tot andere dierlijke sectoren snel hun productie sturen. Door pro-actief en collectief dit te doen kunnen productie en marktgebeuren vlotter op elkaar inspelen en niet alleen grote verliezen maar ook catastrofen vermeden worden. Het volstaat van eens te kijken wat er in de sector van aardappelplantgoed, industrieaardappelen of zelfs de varkenssector zich voorgedaan heeft. Om nog maar te zwijgen van Amerikaanse toestanden waar men tot euthanaseren van slachtdieren is moeten overgaan.
Er wordt te vaak uitgerekend wat het verlies is door een verminderd productieniveau op korte termijn, zonder er een lange termijnvisie op na te houden.
Een uitvoeriger artikel hieromtrent in het juni nr van Pluimvee
Tekst: eigen verslaggeving