Naar aanleiding van de eerste zomerse dagen met hoge temperaturen wil Animal Rights de discussie openen over het vervoer van kippen bij extreme weersomstandigheden. Gemiddeld genomen bereiken drie braadkippen per duizend dieren het slachthuis niet levend. Minister van Dierenwelzijn Ben Weyts wou dit cijfer reduceren, hierop stelde de sector een actieplan op met insteken vanuit de verschillende schakels binnen de sector.
± 0,3 % sterfte in pre-slachtfase
Gemiddeld genomen overlijdt 0,3 procent van de in kratten geladen braadkippen voor ze geslacht kunnen worden. Dat cijfer komt uit het WELLTRANS-project, en wordt bevestigd door expert dierenwelzijn Frank Tuyttens (ILVO/UGent). Naast de dieren die het transport niet overleven, bracht hij samen met collega's ook in kaart hoeveel dieren verwondingen oplopen of hittestress vertonen. Dat schommelt rond de twee procent voor zowel vleugelbreuken als hittestress. Het onderzoeksproject resulteerde in een welzijnsevaluatieprotocol dat slachthuizen kunnen gebruiken om de kippen bij aankomst te monitoren.
Sector toont ambities om sterfte in pre-slachtfase verder te reduceren
"Procentueel valt de sterfte tijdens de laatste dag van een braadkip mee, maar in absolute aantallen gaat het uiteraard over veel dieren", zegt Landsbond-voorzitter Danny Coulier. Zijn organisatie ging samen met de andere vertegenwoordigers van de sector rond de tafel zitten toen van minister Weyts de vraag kwam om het sterftecijfer verder te reduceren. "Vorig jaar maakten we de minister een actieplan over. Daarin engageren we ons namens de pluimveehouders om de juiste aantallen kippen en hun gemiddelde gewicht correct door te geven aan de slachthuizen. Overbelading van de containers of de vrachtwagen kan zo vermeden worden. Ook bij het vangen en het laden van de kippen zagen we mogelijkheden tot verbetering." Met een gemiddeld sterftepercentage in de pre-slachtfase van 0,28 procent verging het de kippen vorig jaar al iets beter.
De meeste progressie kan volgens de vleeskippensector geboekt worden door vrachtwagens met levend pluimvee bij hoge temperaturen uit de file te ontzetten. In Nederland en Duitsland maakt die maatregel deel uit van een uitgebreid hitteplan en mag de pechstrook daarvoor gebruikt worden. Coulier: "We hoopten dat het ook hier zou kunnen bij extreem weer. Minister Weyts combineert immers de bevoegdheden mobiliteit en dierenwelzijn. Tot onze ontgoocheling ging hij niet in op onze vraag met de boodschap dat de pechstroken daar niet geschikt voor zijn."
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) en Boerenbond deelden nochtans dezelfde wens. Beleidsmedewerker Mark Wulfranke (ABS): "Het zal heus niet om de haverklap voorvallen dat een transport van kippen uit de file gehaald moet worden. Bij extreem weer worden de rijtijden immers aangepast en rijden vrachtwagens zoveel mogelijk 's nachts." Dat is niet voor elk kippentransport mogelijk want de pluimveeslachthuizen werken in een ploegensysteem tot acht uur 's avonds. "Stel dat je alle kippen 's nachts aanvoert", zegt Danny Coulier, "dan verschuif je het risico op sterfte naar de slachthuissite waar de vrachtwagens op een warme dag uren moeten wachten. In een geconditioneerde hal hoeft dat niet ondraaglijk te zijn voor de kippen, maar het gebeurt nog dat truckchauffeurs een rondje moeten rijden om de kippen van verkoeling door de rijwind te voorzien." Volgens de Landsbond-voorzitter is het overdag laden van de kippen ook ingegeven uit de bezorgdheid om de geluidsoverlast voor de buren van pluimveebedrijven te beperken. "Soms wordt het zelfs via de vergunningsvoorwaarden van een pluimveebedrijf opgelegd dat vrachtwagens 's nachts niet mogen laden of lossen."
De kippen die bij aankomst in het slachthuis overleden zijn, worden niet uitbetaald aan de producent. De belangenverdedigers van de pluimveehouders verwachten daarom van de slachthuizen dat zij er op hun beurt alles aan doen om kippensterfte in de laatste uren voor de slacht te vermijden. Gezien het verhoogde risico op sterfte bij een transport tijdens de piekuren op Vlaamse wegen stond er een producententoeslag tegenover overdag laden. Vandaag is die toeslag verdwenen omdat overdag laden een meer courante praktijk werd. Coulier laat verstaan dat meer transparantie over de inspanningen die pluimveeslachthuizen doen om uitval te voorkomen welkom is.
Het actieplan dat er eind 2017 kwam op vraag van minister Weyts behandelt voorstellen tot verbetering in de verschillende schakels van de keten: van pluimveehouder, over de vangploegen en transporteurs tot aan het slachthuis. Vorige zomer werd het actieplan, opgesteld in de schoot van interprofessionele vereniging VEPEK, door een extern controleorganisme geëvalueerd. "Het is een evolutief gegeven want het plan kan constant aangepast worden", zegt VEPEK-voorzitter Johan Van Bosch. Naar de resultaten van 2018 en 2019, zowel wat het aantal dood aangevoerde kippen in het slachthuis betreft als de andere aspecten van dierenwelzijn in de verschillende schakels, wordt met belangstelling uitgekeken door de pluimveesector.
Tekst: Pluimvee/Vilt - Bron: Vilt/Belga