Op het Brusselse Schumanplein hebben zich woensdag een honderdtal landbouwers verzameld om te demonstreren tegen het vrijhandelsakkoord van de Europese Unie met de Mercosur-landen in Zuid-Amerika. De Europese Commissie wil dit akkoord graag finaliseren tijdens de G20-top in Brazilië volgende week.
Indien Europa alsnog het akkoord ondertekent, betekent dit de import van honderdduizenden tonnen voedsel die niet aan Europese regels voldoen op vlak van pesticiden en hormonen. Dit akkoord zou zodoende haaks staan op de ambities van de EU inzake de Green Deal en de strategische dialoog over de toekomst van de landbouw. Het wordt zodoende hoog tijd dat Europa kleur bekent.
Europese boeren verzetten zich al maanden tegen het vrijhandelsakkoord. In het voorjaar leidde het nakend Mercosurakkoord nog tot grootschalige betogingen in Brussel waarbij de politie tussenbeide moest komen. Naast landbouwers en landbouworganisaties nam ook Europarlementslid Benoit Cassart (MR) het woord voor de aanwezige demonstranten. Cassart is zelf landbouwer. Ook het Franse Europarlementslid Manon Aubry van het uiterst linkse La France Insoumise hield een vurig pleidooi tegen het akkoord.
In Frankrijk zullen de boeren volgende week voor enkele dagen protesteren. "Om de stem van Frankrijk te laten horen op het moment van de G20 in Brazilië", duidt de voorzitter van de grootste Franse landbouworganisatie, Arnaud Rousseau. Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) lanceerde een open brief (onderstaand) naar de bevoegde ministers, de Eurocommissarissen en de Europarlementsleden om hun ongenoegen aan te kaarten.
Tekst: Pluimvee – Bron: VILT – Foto: Shuttterstock
ABS is heel duidelijk: landbouw zonder Mercosur!
Beste Ministers, beste Eurocommissarissen, beste Europarlementsleden,
Volg dringend het goede voorbeeld van Frankrijk en behoud jullie geloofwaardigheid. En doe wat er moet gebeuren: verwijs het ontwerp van het onderdeel landbouw én voeding van het handelsakkoord met de Mercosurlanden, nu definitief naar de prullenbak.
Het ABS vraagt de Vlaamse regering om consequent te zijn en net als Wallonië zich te verzetten tegen dit, quasi onzinnige, handelsakkoord met de Mercosurlanden, zelfs al is er sprake van spiegelclausules of een compensatiefonds. Onze vraag om dit akkoord in de prullenmand te kieperen is er dan ook één van: doe het nu, en niet morgen!
Zogenaamde spiegelclausules zouden een gelijk speelveld moeten garanderen tussen de eerder kleinschalige en overgereguleerde Europese landbouw en de grote mastodonten in Zuid-Amerika, daar waar de normen en traceerbaarheid veelal enkel op papier bestaat.
Spiegelclausules opnemen in een handelsakkoord is extreem moeilijk en is Europa eigenlijk nog nooit gelukt (cfr. Dirk Bièvre, professor Internationale Politiek aan de Universiteit Antwerpen, zie artikel op Vilt van 29/02/2024). Als het al zou lukken om dergelijke clausules op te nemen, dan moeten die ook nog afgedwongen worden en dat lijkt, of nog duidelijker, is eigenlijk onmogelijk.
Een compensatiefonds zou pas een echte schijnvertoning zijn. Want wat compenseer je? Compenseer je de boer omdat die door de Europese beleidsmakers bedrogen wordt? Of ga je de burger compenseren die eveneens in ’t zak gezet wordt. Die laatste zal immers geconfronteerd worden met een aanbod in de supermarkt van producten die hier niet geproduceerd mogen worden, maar wel snel geconsumeerd mogen worden.
Een akkoord met de Mercosurlanden staat haaks op zowat alles wat in Europa speelt. Geen enkel idee hoe het te verenigen valt met de conclusies van de strategische dialoog over de toekomst van de landbouw. Tenzij natuurlijk het net de bedoeling is om onze landbouw en daarmee een strategische voedselvoorziening quasi weg te vegen in een aantal EU-landen. Die doelstelling zou vlot gehaald worden. Wees daar maar zeker van!
De lokale familiale Zuid-Amerikaanse boer heeft hier trouwens ook weinig te winnen, wel veel te verliezen. De bedrijven die voor de export produceren zijn vaak mastodonten, in handen van grote beursgenoteerde conglomeraten met veel lobbymacht. De grondhonger van die mastodonten zal enkel toenemen, ten koste van de lokale boer en omgeving. Een akkoord met de Mercosurlanden waarbij er extra producten naar Europa kunnen, zou zo wel eens ontbossing kunnen aanjagen in plaats van verminderen. Europa zal dan wel eisen stellen, andere landen zullen maar al te graag goedkope soja of granen verwelkomen, die meestal in ontbost gebied geproduceerd worden.
Dit gaat ook over de geloofwaardigheid van de Europese instellingen en deze van haar lidstaten. Wordt het handelsakkoord met de Mercosurlanden ooit goedgekeurd, dan is ook het laatste beetje vertrouwen dat landbouwers én burgers in Europa hebben zeker definitief weg. Of beknopt en krachtig gezegd: de afbraak is dan voltooid!
Daarom beste Ministers, beste Eurocommissarissen en beste Europarlementsleden,
wees eindelijk consequent en stop met die onderhandelingen. Stop met de naïeve gedachte dat spiegelclausules of compensatiefondsen de oplossing zijn. Een gelijk speelveld is nu eenmaal onmogelijk. Hoeveel duidelijker moet het nog worden?