Op 5 juni liep het tijdelijke gunstregime voor Oekraïense landbouwproducten, waardoor deze quasi vrije toegang hadden tot de Europese markt, af. Daarmee keren de oude invoerbeperkingen van voor de Russische invasie in 2022 terug. Deze Autonome Handelsmaatregelen (ATM’s) werden voor één jaar ingesteld, maar werden tot tweemaal toe verlengd, wat telkens leidde tot protesten bij Europese boeren gezien de oneerlijke concurrentie. De Europese Commissie heeft ondertussen een nieuw voorstel gedaan van hun vrijhandelsovereenkomst, waarbij er nieuwe hoeveelheden zijn opgenomen die dan voor een lange termijn zouden gelden.
Sinds de tariefvrije import van Oekraïense eieren naar de EU, is de EU-import jaarlijks gestegen en bedroeg deze vorig jaar 121.864 ton of 61,5% van de totale import. Voordat deze gunstmaatregel ingevoerd werd, was de import minder dan één derde (in 2021: 36 547 ton). Eenzelfde verhaal voor het gevogelte. In 2024 exporteerde Oekraïne 194.484 ton pluimveevlees richting de EU, zo’n 1/3 van de totale import en een verdubbeling t.o.v. de import in 2021 (102.892 ton, 19,7% van de totale import). Door het beëindigen van deze ATM’s mag Oekraïne van 6 juni tot en met 31 december 2025 nog maximaal 52 500 ton (productgewicht) pluimveevlees heffingsvrij invoeren. Dit komt bovenop de 57 000 ton die in het ATM-mechanisme was voorzien voor de eerste vijf maanden van het jaar van 1 januari tot 5 juni 2025, wat voor het jaar 2025 een totale hoeveelheid van maximaal 109 500 ton (productgewicht) betekent.
“Het is nog wachten op officiële cijfers, al zal er de komende weken hierin meer duidelijkheid komen”, aldus Martijn Chombaere, beleidsmedewerker van de Landsbond Pluimvee. Ondertussen gaan de onderhandelingen verder. “Al zouden de nieuwe voorwaarden in de handelsovereenkomst ergens in het midden liggen tussen de ATM’s en de voorwaarden die Oekraïne had voor de oorlog.”
Tekst: Eigen verslaggeving – Foto: AI