Een crisis van mondiale omvang, zo benoemt Barbara Wozniak de situatie op de wereldwijde en Poolse eiermarkt. „Als één van de grootste eierproducenten in de EU zou er in Polen geen tekort aan eieren mogen zijn. De prijzen stijgen echter ongekend hard, waarbij eieren voor de groothandel nu al tot twee keer zo duur zijn als een jaar eerder”, duidt Wozniak.
Barbara Wozniak zit in de raad van bestuur van de grootste eierleverancier in Polen, Wozniak Poultry Farms. Het bedrijf is bovendien Europa's op een na grootste eierleverancier. Met hulp van Barbara Wozniak analyseert het Nederlandse ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de situatie op de wereldwijde eiermarkt.
Wereldwijd eiertekort
De conclusie: er zijn wereldwijd niet genoeg eieren. Zo is er momenteel een tekort aan eieren in Japan, de VS en Nieuw-Zeeland. In Japan zijn al meer dan 11 miljoen leghennen geruimd vanwege de vogelgriep en in de Verenigde Staten 44 miljoen. Ook in de EU is de situatie niet beter, want de vogelgriep tiert hier als nooit tevoren. De vraag begint het aanbod ver te overtreffen. De lijst met landen wordt steeds langer en houdt niet op bij Polen. In Polen breken de inkoopprijzen al records en volgens de prognoses zullen niet alleen eieren, maar ook pasta, mayonaise en gebak binnenkort merkbaar duurder worden.
Situatie van de eierproductie in Polen
De Europese Unie is de vierde producent (6 procent van de wereldmarkt) van eieren ter wereld. De eerste plaats is voor China met 35 procent van het marktaandeel, gevolgd door de VS (8 procent) en India (7 procent). Volgens het Europese statistiekbureau Eurostat is Polen de op twee na grootste producent van eieren in de EU, na Spanje en Duitsland, met een aandeel van 17 procent in de EU-productie. De Poolse eierproductie dekt de binnenlandse behoeften volledig en daarom is Polen een van de grootste exporteurs van eieren in de EU. In 2020 bereikte de Poolse productie van tafeleieren 10 miljard stuks, in 2021 was dat 10,3 miljard stuks. In Polen wordt 85 procent van alle eieren geproduceerd als consumptie-eieren en 15 procent als broedeieren. De eierproductie in Polen is regionaal geconcentreerd. De meeste boerderijen bevinden zich in de provincies Wielkopolskie (Groot-Polen) en Mazowieckie (Masovia). 56 procent van de totale binnenlandse productie van Polen komt uit deze twee regio's.
Volgens voorlopige gegevens van het Poolse ministerie van Financiën is er in 2021 voor 141.000 ton eieren ter waarde van 160 miljoen euro verkocht aan het buitenland. Dat is een lager resultaat dan in 2020, toen ging het om 192.000 ton eieren voor 204 miljoen euro. Verschillende factoren hebben bijgedragen aan deze daling, waaronder beperkingen op de internationale handel als gevolg van de coronaviruspandemie. Een andere reden voor de daling van de export waren restricties van derde landen vanwege de uitbraak van de vogelgriep in Polen.
700 procent hogere gasprijzen
Volgens de Nationale Kamer van Pluimvee- en Voerproducenten is er een tekort aan leghennen in Polen en is de binnenlandse productie gedaald met 20,5 procent (de daling van januari tot november vorig jaar was 11,5 procent), voornamelijk als gevolg van de vogelgriep. Zoals voorspeld door de Poolse vereniging van pluimveehouders zouden er dit jaar enkele producenten kunnen zijn die besluiten de productie in de winter stop te zetten vanwege de hoge energieprijzen. Zo zijn de gaskosten voor Wozniak Poultry Farms met 700 procent gestegen. Dit zal op zijn beurt de prijs van eieren voor de consument beïnvloeden.
Eierprijzen zullen blijven stijgen
Polen staat op de 40ste plaats wat betreft eierprijzen (bron: GlobalProductPrices.com). Volgens het ministerie van Landbouw en Plattelandsontwikkeling bereikte de gemiddelde prijs van M-categorie (kooi)eieren in december 2022 een recordhoogte van 15,28 euro per 100 eieren, een stijging van 86 procent ten opzichte van het voorgaande jaar. Tegelijkertijd werd de prijs van eieren voor verwerking 2,2 keer zo hoog.
En er zijn veel aanwijzingen dat het nog duurder gaat worden: een blik op de gegevens van Eurostat leert dat het aantal broedeieren voor legkippen in Polen in het derde kwartaal van 2022 met 35 procent is gedaald. Ook in Duitsland is een duidelijke daling waar te nemen. Verwacht wordt, gezien deze negatieve dynamiek, dat de eierprijzen zullen blijven stijgen.
De producenten zien ook problemen in de voor hen ongunstige marktveranderingen, namelijk het afstappen van de kooihouderij.
Bron: Pluimveeweb – Foto: Shutterstock