En wat nu met de grondstof- en kippenprijzen?
Als Rusland en Oekraïne de mondiale graanschuren worden genoemd, dan moge het duidelijk zijn dat een Russische invasie in Oekraïne – zowat drie weken voor de start van hun zaaiseizoen, de toekomstige productie van granen op wankele poten zet. In combinatie met een onzekere en dure gastoevoer en reeds historisch hoge graanprijzen zijn er enkele rampscenario’s in de maak. Voornamelijk Noord-Afrika en het Midden-Oosten dreigen de dupe te worden. Al zorgt de recordoogst in Australië, één van ’s werelds grootste graanexporteurs, voor een positieve noot in dit verhaal.
Rusland is de op één na grootste exporteur van tarwe, Oekraïne de vierde grootste. Samen zijn ze goed voor een derde van alle uitvoer. Vooral het Midden-Oosten en Noord-Afrika zijn afhankelijk van de export van de twee graanschuren van de wereld. In de lijst van grootste importeurs staan landen als Egypte, Turkije, Bangladesh, maar ook Jemen en Soedan. Zeker in die laatste landen is de voedselzekerheid al langer een pijnpunt.
Er staan dan wel geen Europese landen in de top 10, maar het lijkt een logisch gevolg dat deze landen zullen terugvallen op de Europese havens, wat zal leiden tot een vermindering van de Europese voorraden en een grotere druk op de prijzen. De belangrijkste vraag is hoelang de exportblokkade zal duren. Niemand kan dit voorspellen”, meent Gisèle Fichefet, secretaris-generaal van de graanfederatie FEGRA.
Moeilijke bevoorrading en zeer gespannen markten
“We vrezen verstoringen van de verschillende goederenstromen als schepen de Oekraïense havens niet meer kunnen verlaten en als goederen niet meer naar die havens kunnen vervoerd worden”, zegt Fichefet. 70% van het graan moet de havens per trein bereiken. In de Oekraïense Zwarte Zeehavens en in sommige Russische havens is al sprake van stopzetting van het vervoer.
Veevoeder- , kippen- en eierprijzen
Een verdere stijging van de veevoederprijzen lijkt een haast onvermijdbaar obstakel als de situatie niet spoedig word hersteld. Niet alleen de veevoederprijzen zijn onzeker, ook is het nog maar de vraag hoe de kippenprijzen zullen evolueren, daar Oekraïne geen onbelangrijke exporteur – EN importeur – is van kippenvlees uit en in de EU. Oekraïne is namelijk het derde grootste importland van Europa (102.688 ton) en het op één na grootste exportland van de EU (162.307 ton). Wat de eieren betreft is Oekraïne de grootste importeur van de EU. In tonnage vertegenwoordigt hun export in 2021 naar de EU liefst 45,9% van de totale EU import en in waarde 33,7% van de EU import. In vergelijking met 2020 was de importdruk wel een reeds een flink stuk lager o.a. omwille van een corruptieschandaal en conflict met de regering bij hun grootste legconcern Ovangardco.
In Oekraïne zijn enkele giganten actief op het vlak van zowel eierproductie als de vleeskippenproductie. Avangardco is de grootste Europese eierproducent met zijn 13,3 miljoen legkippen en Ovostar staat als 3de Europese producent met 6,6 miljoen legkippen. Wat vleeskippen betreft, MHP is na het Franse LDC de grootste Europese producent van kippenvlees en met 480 miljoen slachtingen zelfs iets groter dan de Plukon groep. Het is maar de vraag in welke mate deze giganten - die zowel voor de productie, het voeder als de slachtingen en vermarking instaan - hun activiteiten zullen kunnen uitoefenen onder oorlogsomstandigheden.
Logistiek zal één van de voornaamste problemen zijn, zowel voor import uit– als de normale productie al kan gegarandeerd blijven – als de export naar Oekraïne. Voornamelijk Polen en Duitsland zijn belangrijke Europese exporteurs naar Oekraïne wat kippenvlees betreft. Het kippenvlees dat vanuit deze EU-lidstaten niet meer naar Oekraïne kan gaan, zal onvermijdelijk op ‘onze’ afzetmarkten terecht komen. Dat kan zijn binnen de EU, maar ook op andere exportbestemmingen.
Lichtpuntje Australië
De Australische recordoogst van tarwe valt dit jaar naar verwachting nog groter uit dan gehoopt dankzij gunstige weersomstandigheden. De oogst wordt geschat op 36,3 miljoen ton, zo blijkt uit een rapport van overheidsorganisatie Abares. Dat is ongeveer 5,5 procent meer dan eind november werd voorspeld. Sommige particuliere voorspellers gaan zelfs nog verder, waarbij IKON Commodities de oogst op 39 miljoen ton schat.
Tekst: Pluimvee (LM, MC) – Bron: EC market situation, VILT, Boerderij – foto: Shutterstock